Fimm prósent af alþingismanni | Hjörtur J.Guðmundsson skrifar

feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 26.08.2024 kl. 11.02
Hjörtur J. Guðmundsson.MYND AÐSEND
Hjörtur J. Guðmundsson.MYND AÐSEND
Fámennasti þingflokkurinn á Alþingi eins og staðan er í dag, Miðflokkurinn, telur einungis tvo þingmenn af 63 eða sem nemur rétt rúmlega 3% af heildarfjöldanum. Vitanlega er það ekki ávísun á mikil áhrif þó vissulega megi segja að flokkurinn eigi „sæti við borðið“ eins og það er kallað. Hins vegar er vægi Miðflokksins margfalt á við það vægi sem Ísland hefði allajafna innan Evrópusambandsins kæmi til inngöngu landsins í það.
 
Vægi ríkja innan Evrópusambandsins við ákvarðanatöku á vettvangi þess tekur þannig í langflestum tilfellum mið af íbúafjölda þeirra. Til að mynda yrði vægi Íslands í ráðherraráði sambandsins einungis um 0,08% eða á við það að eiga 5% hlutdeild í þingmanni á Alþingi. Á þingi sambandsins yrði staðan eilítið skárri. Þar hefði landið sex þingmenn af 720 eins og staðan er í dag. Hliðstætt við að hafa hálfan þingmann á Alþingi.
 
Hvað varðar framkvæmdastjórn Evrópusambandsins eiga ríki þess í raun ekki fulltrúa í henni. Þeir sem þar sitja eru fyrst og síðast embættismenn sambandsins enda óheimilt að draga taum heimalanda sinna. Hliðstætt á til að mynda við um forseta þings Evrópusambandsins. Einstaklingurinn sem vermir það sæti hverju sinni er ekki fulltrúi heimalands síns heldur einungis þingflokksins sem hann tilheyrir innan þingsins.
 

Danir þurftu að refsa Færeyingum

 
Mörg dæmi eru um það að margfalt fjölmennari ríki en Ísland hafi orðið undir í ráðherraráði Evrópusambandsins þegar miklir hagsmunir þeirra hafa verið í húfi. Líkt og þegar Írar urðu um árið að sætta sig við makrílsamning við Færeyinga þvert á eigin hagsmuni eða þegar Danir urðu að taka þátt í refsiaðgerðum sambandsins gegn Færeyjum, hluta af danska konungdæminu, vegna síldveiða Færeyinga í eigin lögsögu.
 
Kæmi til þess að Ísland gengi í Evrópusambandið yrðum við Íslendingar eftirleiðis einfaldlega að vona að þær ákvarðanir sem teknar yrðu á vettvangi þess væru okkur hagfelldar enda ljóst að þær yrðu seint teknar með íslenzka hagsmuni og aðstæður í huga og að við yrðum ekki lengur við stjórnvölinn í þeim efnum. Þó einhverjar þeirra gætu mögulega hentað sæmilega skipti vitanlega mestu þegar sú yrði ekki raunin.
 
Málflutningur talsmanna þess að Ísland gangi í Evrópusambandið breyttist ekki að ástæðulausu fyrir 15-20 árum síðan úr því að landið þyrfti að ganga þar inn til þess að hafa áhrif yfir í tal um áðurnefnt „sæti við borðið“. Það er jú engin trygging fyrir því að hlustað yrði á þann sem þar sæti. Sérstaklega ekki þegar hægt væri að taka nánast hvaða ákvörðun sem er án þess að viðkomandi einstaklingur gæti haft áhrif á það.
 

Lokaskrefið evrópskt sambandsríki

 
Milliríkja- og alþjóðasamstarf miðast allajafna við það að ríki sitji við sama borð þegar teknar eru ákvarðanir. Eitt ríki, eitt atkvæði. Áherzla Evrópusambandsins á íbúafjölda þegar vægi ríkja þess er annars vegar er hins vegar eðlileg í ljósi lokamarkmiðs samrunaþróunarinnar innan sambandsins í átt að einu ríki. Fjöldi þingmanna hvers ríkis Bandaríkjanna í fulltrúadeild Bandaríkjaþings miðast til dæmis við íbúafjölda þeirra.
 
Fram kom þannig í Schuman-ávarpinu 1950, sem markaði upphaf samrunans innan Evrópusambandsins og forvera þess, að fyrsta skrefið væri að koma kola- og stálframleiðslu Evrópuríkja undir eina stjórn en lokaskrefið evrópskt sambandsríki. Síðan þá hafa jafnt og þétt verið tekin fleiri skref á þeirri vegferð. Nú síðast var til dæmis lögð áherzla á áframhaldandi þróun í þá átt í stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Þýzkalands.
 
Hver þróunin hefur verið innan Evrópusambandsins og hvert hún stefnir er eðli málsins samkvæmt lykilatriði þegar rætt er um sambandið og hvort rétt væri fyrir Ísland að verða hluti þess. Þá er ekki síður mikilvægt hver staða landsins yrði innan Evrópusambandsins þegar kæmi að því að hafa áhrif á ákvarðanir. Fyrir utan annað er vitanlega lítið gagn að sæti við borðið þegar ekki er einu sinni setið við sama borð.
 
Hjörtur J. Guðmundsson
Höfundur er sagnfræðingur og alþjóðastjórnmálafræðingur (MA í alþjóðasamskiptum með áherzlu á Evrópufræði og öryggis- og varnarmál).
Til baka

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.

Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.

Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

  • Eujólfur Ármannsson, Flokki fólksins. AÐSEND MYND

    Flutti frá Eyjum gosnóttina

    feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 22.11.2024 kl. 10.02 oli@feykir.is
    Eyjólfur Ármannsson er oddviti Fólks flokksins í Norðvesturkjördæmi. Eyjólfur er fæddur í Vestmannaeyjum, sonur hjónanna Guðjóns Ármanns Eyjólfssonar frá Vestmannaeyjum og fv. skólastjóra Stýrimannaskólans í Reykjavík og Aniku Jónu Ragnarsdóttur, húsmóður og sjúkraliða. Hann er þriðji í röð fjögurra systkina. Gosnóttina flutti fjölskyldan frá Eyjum til Reykjavíkur þegar hann var þriggja og hálfs og ólst hann þar upp.
    Meira
  • Áin Rauma í Noregi. Að neðan má sjá Guðrúnu á Glitstöðum formann Veiðifélags Norðurár. SKJÁSKOT ÚR MYNDINNI

    Mynd Óskars Páls, Árnar þagna, sýnd í Króksbíó

    feykir.is Skagafjörður, Listir og menning, Lokað efni 22.11.2024 kl. 09.00 oli@feykir.is
    Óskar Páll Sveinsson ætlar að koma á heimaslóðir og bjóða Skagfirðingum í bíó. Næstkomandi mánudag kl. 20. sýnir hann í Sauðárkróksbíói heimildamyndina Árnar þagna sem fjallar um áhrif sjókvíaeldis á laxi á lífríki og afkomu fjölskyldna í sveitum Íslands og Noregs sem hafa byggt lífsafkomu sína á hlunnindum af sjálfbærum stangveiðum í margar kynslóðir.
    Meira
  • Guðmundur Hrafn Arngrímsson, oddviti Sósiaistaflokksins. AÐSEND MYND

    Þjóðarsátt um landbúnað til framtíðar | Guðmundur Hrafn Arngrímsson skrifar

    feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 22.11.2024 kl. 08.30 oli@feykir.is
    Landbúnaður og matvælaframleiðsla er elsta athafnasemi íbúa landsins og önnur af mikilvægustu atvinnugreinum þjóðarinnar, ásamt sjávarútvegi. Landbúnaður er í senn undirstaða byggðar í landinu, gríðarlega mikilvægur fyrir fæðuöryggi þjóðarinnar og lífstíll þeirra sem hann stunda. Þess vegna er mikilvægt að um landbúnað og matvælaframleiðslu ríki þjóðarsátt.
    Meira
  • Ólafur Adolfsson. AÐSEND MYND

    Á sterka minningu um boltaleik með langafa sínum

    feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 21.11.2024 kl. 16.33 oli@feykir.is
    Ólafur Adolfsson er oddviti Sjálfstæðisflokksins í Norðvestur kjördæmi. Ólafur er í sambandi með Margréti Birgisdóttur lyfjafræðingi og á hann tvö uppkomin börn, tvö barnabörn og tvö stjúpbörn. Ólafur er alinn upp í Ólafsvík og hefur auk þess átt heima um skemmri eða lengri tíma á Akranesi, í Reykjavík og á Sauðárkróki og er í dag með lögheimili á Akranesi. Hann er lyfjafræðingur og lyfsali, á og rekur fjórar lyfjabúðir sem eru staðsettar á Akranesi, í Borgarnesi, í Ólafsvík og í Vesturbæ Reykjavíkur.
    Meira
  • Grímur Rúnar Lárusson, formaður Umf. Hvatar á Blönduósi. AÐSEND MYND

    Rætt við Grím Rúnar í tilefni 100 ára afmælishátíðar Hvatar á laugardaginn

    feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Lokað efni 21.11.2024 kl. 14.46 oli@feykir.is
    Það stendur mikið til á Blönduósi nú á laugardaginn því þá fagnar Ungmennafélagið Hvöt 100 ára afmæli sínu með pompi og prakt. Það er því við hæfi að leggja nokkrar spurningar fyrir formann félagsins en það er Grímur Rúnar Lárusson. Grímur er innfæddur Blönduósingar og býr þar, er löglærður fulltrúi sýslumanns að aðalstarfi en í hjáverkum er hann sveitarstjórnarfulltrúi í Húnabyggð og formaður Umf. Hvatar.
    Meira
Yfirlit frétta