Af blautu sumri | Hjalti Þórðarson skrifar
Sumarið (júní-ágúst) 2024 var sérstakt og einkenndist fyrst og fremst af bleytu, sólarleysi og kulda, meiri bleytu og að lokum enn meiri bleytu. En hvernig er samanburðurinn við önnur sumur á okkar svæði? Taka skal fram að úrkoma á Norðurlandi vestra er almennt mjög lítil og á ársgrundvelli víða á láglendi um og undir 500mm og undir 400mm þar sem þurrast er og með því þurrasta hér á landi. Nokkuð meiri úrkoma er í útsveitum og svo víða mun meiri á hálendinu.
Ríkjandi vindáttir í sumar voru að mestu einhverjar vestlægar áttir enda lægðirnar á stöðugri hraðferð á hafinu milli Íslands og Grænlands. Hefðbundnir sumardagar, með hæð yfir Grænlandi og rólegum lægðagangi sunnan og síðan suðaustan við landið með hægviðri og hafgolu eftir hádegi, voru teljandi á fingrum annarrar handar. Í öllum mælitölum sáust merki þessa stöðuga lægðagangs, m.a. lægsti mældi loftþrýstingur að sumarlagi sem sögur fara af.
Annað sem einkenndi lægðaganginn var gríðarleg úrkoma og metfjöldi úrkomudaga sem herjaði ekki hvað síst yst á Tröllskaga og inn með honum að vestanverðu. Skriðuföll og vatnsgangur voru víða með einhverjum skemmdum á jarðvegi og mannvirkjum. Sveitir sem alla jafna eru í úrkomuskugga voru í allt sumar ámegin við úrkomuákefðina.
Tölurnar fyrir sumarið eru sláandi. Allir mánuðir langt yfir meðallagi og samanlögð úrkoma ótrúlega mikil fyrir vatnshrætt fólk. Á veðurstöðvum á og við Tröllaskaga er þetta blautasta sumar sem um getur samkvæmt öllum mælingum. Fyrra met á Sauðanesvita var frá 2022 (451mm), Dalsmynni frá 1992 (194mm, meira en 70% í júní) og Litlu-Hlíð frá 2014 (163mm, meira en 50% í júlí). Samkvæmt gögnum frá Hólum í Hjaltadal og Skriðulandi í Kolbeinsdal mældist aldrei eins mikil sumarúrkoma árin 1936-90 eins og í Dalsmynni 2024. Þar mældist mest úrkoma 1983 (237mm), 1936 (226mm) og 1961 (191mm), þau sumur hvert öðru leiðinlegra.
Annað sem vekur athygli er að samanlögð úrkoma sumrin 2022-24 er mesta úrkoma þriggja samliggjandi sumra á svæðinu í a.m.k. tæp 90 ár og nánast örugglega mikið lengur. Ekkert skrýtið að jarðvegur sé orðinn gegnsósa af vatni. Það er ekki síður sláandi og mætti halda að skaparinn hafi ákveðið að koma fólki duglega niður á jörðina eftir góðviðrissumarið 2021, bæði kæla og bleyta vel í. Ef tekin eru saman sumrin 2022-24 (níu mánuðir) þá voru átta mánuðir með úrkomu yfir meðallagi og flestir langt yfir. Hiti var undir meðallagi sjö af þessum níu mánuðum og sumir þeirra langt undir. Ekki fallegar einkunnir sem þessi þrjú sumur fá.
Þrátt fyrir að greinarskrifari sé hvorki spámannlega vaxinn né alla jafna gáfulegur á svipinn ætlar hann að spá því að annað eins sumar og þetta komi ekki í bráð og jafnvel aldrei. Þess ber einnig að geta að Farsæll hefur ekki verið heyjaður síðastliðin sumur og við það verður ekki unað framvegis.
Hjalti Þórðarson
Fleiri fréttir
-
Miðflokkurinn opnar kosningaskrifstofu á Sauðárkróki
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 22.11.2024 kl. 15.49Miðflokkurinn opnar kosningaskrifstofu á Mælifelli ,Aðalgötu 7 Sauðarkroki, laugardaginn 23. nóvember kl. 20.00. Allir eru velkomnir.Meira -
Flutti frá Eyjum gosnóttina
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 22.11.2024 kl. 10.02Eyjólfur Ármannsson er oddviti Fólks flokksins í Norðvesturkjördæmi. Eyjólfur er fæddur í Vestmannaeyjum, sonur hjónanna Guðjóns Ármanns Eyjólfssonar frá Vestmannaeyjum og fv. skólastjóra Stýrimannaskólans í Reykjavík og Aniku Jónu Ragnarsdóttur, húsmóður og sjúkraliða. Hann er þriðji í röð fjögurra systkina. Gosnóttina flutti fjölskyldan frá Eyjum til Reykjavíkur þegar hann var þriggja og hálfs og ólst hann þar upp.Meira -
Mynd Óskars Páls, Árnar þagna, sýnd í Króksbíó
feykir.is Skagafjörður, Listir og menning, Lokað efni 22.11.2024 kl. 09.00Óskar Páll Sveinsson ætlar að koma á heimaslóðir og bjóða Skagfirðingum í bíó. Næstkomandi mánudag kl. 20. sýnir hann í Sauðárkróksbíói heimildamyndina Árnar þagna sem fjallar um áhrif sjókvíaeldis á laxi á lífríki og afkomu fjölskyldna í sveitum Íslands og Noregs sem hafa byggt lífsafkomu sína á hlunnindum af sjálfbærum stangveiðum í margar kynslóðir.Meira -
Þjóðarsátt um landbúnað til framtíðar | Guðmundur Hrafn Arngrímsson skrifar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 22.11.2024 kl. 08.30Landbúnaður og matvælaframleiðsla er elsta athafnasemi íbúa landsins og önnur af mikilvægustu atvinnugreinum þjóðarinnar, ásamt sjávarútvegi. Landbúnaður er í senn undirstaða byggðar í landinu, gríðarlega mikilvægur fyrir fæðuöryggi þjóðarinnar og lífstíll þeirra sem hann stunda. Þess vegna er mikilvægt að um landbúnað og matvælaframleiðslu ríki þjóðarsátt.Meira -
Á sterka minningu um boltaleik með langafa sínum
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 21.11.2024 kl. 16.33Ólafur Adolfsson er oddviti Sjálfstæðisflokksins í Norðvestur kjördæmi. Ólafur er í sambandi með Margréti Birgisdóttur lyfjafræðingi og á hann tvö uppkomin börn, tvö barnabörn og tvö stjúpbörn. Ólafur er alinn upp í Ólafsvík og hefur auk þess átt heima um skemmri eða lengri tíma á Akranesi, í Reykjavík og á Sauðárkróki og er í dag með lögheimili á Akranesi. Hann er lyfjafræðingur og lyfsali, á og rekur fjórar lyfjabúðir sem eru staðsettar á Akranesi, í Borgarnesi, í Ólafsvík og í Vesturbæ Reykjavíkur.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.