Blikur á lofti - Leiðari Feykis
Árið 1918 var viðburðaríkt bæði hér á landi og víða annars staðar í heiminum, segir á Vísindavefnum og eru orð að sönnu en í upphafi árs 1918 varð fyrst vart við mannskæðustu farsótt sem sögur fara af, spánska veikin, og gekk í þremur bylgjum. Sú fyrsta virðist hafa verið tiltölulega saklaus en um sumarið kom banvænna afbrigði fram sem lét verulega kveða að sér í ágúst. Þriðja bylgjan gekk svo yfir heimsbyggðina veturinn 1918-19.
Nú auðvitað minnumst við frostavetrarins mikla í upphafi ársins þar sem fimbulkuldinn réði ríkjum í janúar og er enn í dag talinn kaldasti mánuður á Íslandi á 20. öld og það sem af er þeirri 21. Ekki þótti náttúröflunum nóg komið þrátt fyrir það og settu af stað Kötlugos í október sem varð meðal stærstu Kötlugosa síðan land byggðist. Gosinu fylgdi jökulhlaup og gjóskufall var mikið.
Á Vísindavefnum segir jafnframt að ársins sé ekki síst minnst í sögunni fyrir það að heimsstyrjöldinni fyrri lauk en stríðið hafði staðið yfir í rúm fjögur ár. Heimsstyrjöldin raskaði mörgu í verslun og atvinnulífi Íslendinga sem þetta ár fékk einnig fullveldi og íslenska krónan þá með fastgengi 1:1 við dönsku krónuna. Ekki leið á löngu þangað til verð á útflutningsvörum féll og gjaldeyrisforði landsins tæmdist og fyrsta gjaldeyriskreppan varð að veruleika 1920 þegar landið komst í greiðsluþrot.
Margt er líkt í dag. Því miður hefur Covid-fárið ekki sýnt okkur almennilegt fararsnið enn þó afleiðingar þess séu smámunir á við spánsku veikina. Vonandi er ekki neitt til sem heitir þriðja bylgja Covid. Síðastliðinn desember var sá kaldasti í Reykjavík í rúm 100 ár, en desember 1916 var álíka kaldur og nú, segir á vef Veðurstofunnar.
Það hefur löngum verið sagt að Katla gjósi á 40 til 80 ára fresti þannig að löngu er kominn tími á hana. Reyndar er hún ekkert að hrófla við sér þessa dagana en það gerir frænka hennar aftur á móti, hún Askja, en mikil ísbráðnun hefur átt sé stað á Öskjuvatni sem bendir til hækkaðs jarðhita þar undir. Gífurlegt eldgos hófst þar 29. mars 1875 en öskufall frá því hafði mikil áhrif og átti sinn þátt í því að stór hópur fólks flutti til Vesturheims.
Nú er eitt ár liðið frá innrás Rússa inn í Úkraínu og ekki útséð hvernig þær hörmungar enda. Ekki er auðvelt fyrir aðrar þjóðir að koma að því með beinum hætti þar sem þá er talin hætta á að út brjótist heimstyrjöld, sú þriðja á einni öld. Og nú sá ég í einu dagblaðanna að samkvæmt nýrri greiningu hagfræðideildar Oxford-háskóla í Bretlandi er Ísland í mestri hættu á að verða fyrir húsnæðiskreppu og bankakreppu í kjölfarið á henni. Fullyrt hefur verið að hér á landi skelli fjármálakreppur á um það bil á fimmtán ára fresti, síðast 2008, fyrir réttum 15 árum.
Góðar stundir
Páll Friðrisson, ritstjóri
Fleiri fréttir
-
Hefur gaman af því að tala og vera í félagsskap annarra
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 25.11.2024 kl. 17.01Arna Lára Jónsdóttir er Vestfirðingur, borin og barnfædd Ísfirðingur, þar sem hún hef búið mest megnið af sínu lífi fyrir utan námsárin í Reykjavík og Kaupamannahöfn. Sambýlismaður hennar er Ingi Björn Guðnason og eiga þau þrjú börn, Hafdísi, sem stundar doktorsnám í efnafræði í Bretlandi, Helenu, sem er í stýrimannaskólanum og Dagur, sem býr enn í foreldrahúsum. Arna er bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar og tekur nú oddvitasæti Samfylkingar í Norðvesturkjördæmi.Meira -
Heilbrigðisþjónusta utan lögheimilis – Mismunun og kostnaður foreldra
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 25.11.2024 kl. 15.38Nú er verið að ganga til kosninga og því vill ég nýta tækifærið til að vekja athygli á mikilvægi heilbrigðisþjónustu utan lögheimilis, sérstaklega þegar kemur að þjónustu fyrir börn, kostnaður og álag á fjölskyldur sem þurfa að ferðast langar leiðir til að leita eftir heilbrigðisþjónustu. Kerfið þarf að bæta og tryggja að allar fjölskyldur, óháð búsetu, fái sanngjarna meðferð þegar kemur að aðgengi að heilbrigðisþjónustu.Meira -
„Mamma vissi að ég yrði kennari“
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 25.11.2024 kl. 09.53Álfhildur Leifsdóttir er oddviti VG í Norðvestur kjördæmi í komandi kosningum. Álfhildur er einstæð móðir 11, 17 og 18 ára snillinga og á að auki einn afar vel heppnaðan tengdason. Hún er frá Keldudal í Skagafirði og ólst þar upp við bústörf en undanfarin ár hefur Álfhildur og fjölskyldan búið á Sauðárkróki. Þar kennir hún við Árskóla og er sveitarstjórnarmaður hjá Skagafirði og óhætt að segja að boltarnir hennar Álfhildar séu fleiri sem hún heldur á lofti.Meira -
Fátt betra en að gleyma sér yfir sentimetrum og millimetrum
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 24.11.2024 kl. 17.27Stefán Vagn Stefánsson oddviti Framsóknar í Norðvesturkjördæmi er fæddur og uppalinn á Sauðárkróki giftur Hrafnhildi Guðjónsdóttur félagsráðgjafa og á með henni þrjú börn, Söru Líf, Atla Dag og Sigríði Hrafnhildi (Lillu). Tvö barnabörn, Rebekku og Stefán Brynjar (og eitt á leiðinni).Meira -
Vertu sól | Leiðari 44. tbl. Feykis
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 24.11.2024 kl. 16.04Kosningar færast óðfluga nær og hjá sumum ríkir töluverð eftirvænting, spenna eða jafnvel þórðargleði en aðrir eru fyrir löngu orðnir hundleiðir á þessari tík og vildu helst lóga henni.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.