Lifandi tákn jólanna
Á vefnum Í boði nátturunnar segir að Jólastjarna, eða jólarós, (e. Euphorbia pulcherrima) sé án efa frægasta jólaplantan og vinsæll kostur til að skreyta á aðventunni. Fáir vita að jólastjarnan er runnategund upprunninn í Mexíkó. Þar vex hún víða villt og getur orðið yfir fjórir metrar að hæð. Ræktun pottaplöntunnar, sem við þekkjum, fer þó fyrst og fremst fram í gróðrarstöðvum, sem sérhæfa sig í að láta hana blómgast á réttum tíma fyrir jólavertíðina.
Þjóðsaga verður til
Í Mexíkó nefnist jólastjarnan „La Flor de la Nochebuena“ eða blóm hinnar heilögu nætur og ættir hennar má rekja til mexíkanskrar þjóðsögu frá 16. öld. Til eru nokkrar útgáfur af sögunni en í megindráttum fjallar hún um litla fátæka stelpu sem átti ekkert til að færa Jesúbarninu eins og hefð var fyrir í kirkjunni hennar á aðfangadagskvöld. Henni barst þá boð frá engli um að tína grös við vegkantinn á leiðinni til kirkju til að færa Jesúbarninu. Þegar hún lagði grænu grösin við jötuna breyttu þau um lit og urðu fagurrauð. Eins og fyrir kraftaverk varð Jesúbarnið í jötunni umkringt rauðum jólastjörnum en lögun háblaðanna minnti á stjörnu, sem þótti táknrænt fyrir Betlehemsstjörnuna og rauði liturinn fyrir blóð Jesú Krists.
Frá Mexíkó til Bandaríkjanna
Í Bandaríkjunum er jólastjarnan kölluð „Poinsettia“ í höfuðið á Joel Roberts Poinsett, fyrsta sendiherra Bandaríkjanna í Mexíkó, snemma á nítjándu öld. Hann var mikill plöntuáhugamaður, sem heillaðist af jólastjörnunni þegar hann bjó í Mexíkó. Hann flutti með sér sýnishorn til Kaliforníu til að kynna fyrir löndum sínum. Markviss ræktun poinsettiunnar hófst síðan hundrað árum síðar í Bandaríkjunum. Í upphafi tuttugustu aldar hóf Ecke-fjölskyldan að rækta plöntuna á landi sínu nálægt Encinitas í Kaliforníu, í þeim tilgangi að selja fyrir jólin. Markmiðið var að gera poinsettiuna að „lifandi tákni jólanna“ og lagði fjölskyldan mikið á sig við kynningu hennar. Upphaflega voru ræktaðar stórar plöntur, sem klipptar voru niður en smám saman tókst að framrækta hana sem pottaplöntu. Jólastjarnan hefur verið ræktuð af Ecke-fjölskyldunni alla tíð síðan og ræður hún yfir um 70% af jólastjörnumarkaðinum í Bandaríkjunum og um helmingi heimsframleiðslunnar.
Umhirða
Jólastjarnan er mjög viðkvæm fyrir kulda. Því er nauðsynlegt að halda á henni hita á leiðinni heim úr búðinni, svo hún felli ekki háblöðin of snemma. Um leið og heim er komið er gott að vökva hana vel með volgu vatni og losa hana strax úr umbúðum ef henni hefur verið pakkað inn.
Birta
Hún þarf góða birtu og dafnar best í sólríkum glugga.
Vökvun
Best er að vökva oft en lítið í einu. Ekki láta moldina þorna alveg þegar hún er í blóma en passa þarf líka að vatnið komist burt því hún má ekki standa í vatni.
Athuga
Margir halda að jólastjarnan sé eitruð og er illa við að hafa hana á heimilum þar sem lítil börn eða gæludýr eru. Það er ekki alveg rétt. En þó er gott að hafa í huga að mjólkursafinn í blöðunum inniheldur ertandi efni, sem getur valdið útbrotum á húð eða sviða ef hann kemst í snertingu við munn og augu. Ekki er heldur ráðlagt að borða blöðin þótt þau séu ekki hættuleg nema í mjög miklu magni.
Eftir jól
Þegar rauðu háblöðin falla leggst jólastjarnan í dvala. Plantan er ansi harðgerð og ef vel er hugsað um hana þá getur hún lifað í nokkur ár. En það kostar töluverða vinnu og þekkingu að fá hana til að blómgast aftur og varla þess virði nema fyrir mjög áhugasama. Við hin verðum að kaupa nýja jólastjörnu á hverju ári.
Fleiri fréttir
-
Jólatónleikar Tónlistarskóla Austur-Húnvetninga
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Lokað efni 26.11.2024 kl. 16.07Tónlistarskóli Austur-Húnvetninga heldur sína árlegu jólatónleika í desember. Um er að ræða þrenna tónleika sem fara fram í Blönduóskirkju og Hólaneskirkju.Meira -
Sungið af hjartans lyst
feykir.is Skagafjörður, Listir og menning, Lokað efni 26.11.2024 kl. 12.06Senn kemur út bókin Sungið af hjartans lyst en þar skráir Sölvi Sveinsson sögu Friðbjörns G. Jónssonar söngvara. Það er Sögufélag Skagfirðinga sem gefur bókina út. Feykir lagði nokkrar spurningar fyrir Sölva í tilefni af útgáfu bókarinnar og byrjaði að biðja hann um að segja deili á viðfangsefninu.Meira -
Nemendur FNV á faraldsfæti
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 26.11.2024 kl. 11.55Dagana 13.-17. nóvember fór hópur nemenda frá FNV til Uherské Hradiště í Tékklandi í Eramsus+ ferð. Í frétt á vef FNV segir að um hafi verið að ræða hluta af verkefninu INCLUSION: A human right and opportunity for all (Mannréttindi og tækifæri fyrir alla) þar sem áhersla er lögð á stuðning og samleið þeirra sem þurfa stuðning vegna ýmissa þátta, líkt og að nota hjólastól, skerðing á sjón eða heyrn, sem og aðrar andlegar eða líkamlegar skerðingar.Meira -
Vilt þú breytingu á stjórn landsins? | Hannes S. Jónsson skrifar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 26.11.2024 kl. 11.13Á laugardaginn kjósum við okkur sextíu og þrjá einstaklinga til að setjast á Alþingi næstu fjögur árin, nýja forystu fyrir landið okkar. Stóra spurningin sem hvert og eitt okkar þarf að spyrja sig að, viljum við breytingar við stjórn landsins eða viljum við óbreytt ástand.Meira -
Ljós víða tendruð um helgina
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Mannlíf, Lokað efni 26.11.2024 kl. 09.35Aðventan hefst um helgina og víða verða ljós tendruð á jólatrjám, margur maðurinn reyndar löngu búinn að skreyta hús sín og væntan-lega margir sem taka til við það næstu daga.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.