Lifandi tákn jólanna
Á vefnum Í boði nátturunnar segir að Jólastjarna, eða jólarós, (e. Euphorbia pulcherrima) sé án efa frægasta jólaplantan og vinsæll kostur til að skreyta á aðventunni. Fáir vita að jólastjarnan er runnategund upprunninn í Mexíkó. Þar vex hún víða villt og getur orðið yfir fjórir metrar að hæð. Ræktun pottaplöntunnar, sem við þekkjum, fer þó fyrst og fremst fram í gróðrarstöðvum, sem sérhæfa sig í að láta hana blómgast á réttum tíma fyrir jólavertíðina.
Þjóðsaga verður til
Í Mexíkó nefnist jólastjarnan „La Flor de la Nochebuena“ eða blóm hinnar heilögu nætur og ættir hennar má rekja til mexíkanskrar þjóðsögu frá 16. öld. Til eru nokkrar útgáfur af sögunni en í megindráttum fjallar hún um litla fátæka stelpu sem átti ekkert til að færa Jesúbarninu eins og hefð var fyrir í kirkjunni hennar á aðfangadagskvöld. Henni barst þá boð frá engli um að tína grös við vegkantinn á leiðinni til kirkju til að færa Jesúbarninu. Þegar hún lagði grænu grösin við jötuna breyttu þau um lit og urðu fagurrauð. Eins og fyrir kraftaverk varð Jesúbarnið í jötunni umkringt rauðum jólastjörnum en lögun háblaðanna minnti á stjörnu, sem þótti táknrænt fyrir Betlehemsstjörnuna og rauði liturinn fyrir blóð Jesú Krists.
Frá Mexíkó til Bandaríkjanna
Í Bandaríkjunum er jólastjarnan kölluð „Poinsettia“ í höfuðið á Joel Roberts Poinsett, fyrsta sendiherra Bandaríkjanna í Mexíkó, snemma á nítjándu öld. Hann var mikill plöntuáhugamaður, sem heillaðist af jólastjörnunni þegar hann bjó í Mexíkó. Hann flutti með sér sýnishorn til Kaliforníu til að kynna fyrir löndum sínum. Markviss ræktun poinsettiunnar hófst síðan hundrað árum síðar í Bandaríkjunum. Í upphafi tuttugustu aldar hóf Ecke-fjölskyldan að rækta plöntuna á landi sínu nálægt Encinitas í Kaliforníu, í þeim tilgangi að selja fyrir jólin. Markmiðið var að gera poinsettiuna að „lifandi tákni jólanna“ og lagði fjölskyldan mikið á sig við kynningu hennar. Upphaflega voru ræktaðar stórar plöntur, sem klipptar voru niður en smám saman tókst að framrækta hana sem pottaplöntu. Jólastjarnan hefur verið ræktuð af Ecke-fjölskyldunni alla tíð síðan og ræður hún yfir um 70% af jólastjörnumarkaðinum í Bandaríkjunum og um helmingi heimsframleiðslunnar.
Umhirða
Jólastjarnan er mjög viðkvæm fyrir kulda. Því er nauðsynlegt að halda á henni hita á leiðinni heim úr búðinni, svo hún felli ekki háblöðin of snemma. Um leið og heim er komið er gott að vökva hana vel með volgu vatni og losa hana strax úr umbúðum ef henni hefur verið pakkað inn.
Birta
Hún þarf góða birtu og dafnar best í sólríkum glugga.
Vökvun
Best er að vökva oft en lítið í einu. Ekki láta moldina þorna alveg þegar hún er í blóma en passa þarf líka að vatnið komist burt því hún má ekki standa í vatni.
Athuga
Margir halda að jólastjarnan sé eitruð og er illa við að hafa hana á heimilum þar sem lítil börn eða gæludýr eru. Það er ekki alveg rétt. En þó er gott að hafa í huga að mjólkursafinn í blöðunum inniheldur ertandi efni, sem getur valdið útbrotum á húð eða sviða ef hann kemst í snertingu við munn og augu. Ekki er heldur ráðlagt að borða blöðin þótt þau séu ekki hættuleg nema í mjög miklu magni.
Eftir jól
Þegar rauðu háblöðin falla leggst jólastjarnan í dvala. Plantan er ansi harðgerð og ef vel er hugsað um hana þá getur hún lifað í nokkur ár. En það kostar töluverða vinnu og þekkingu að fá hana til að blómgast aftur og varla þess virði nema fyrir mjög áhugasama. Við hin verðum að kaupa nýja jólastjörnu á hverju ári.
Fleiri fréttir
-
„Mamma vissi að ég yrði kennari“
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 25.11.2024 kl. 09.53Álfhildur Leifsdóttir er oddviti VG í Norðvestur kjördæmi í komandi kosningum. Álfhildur er einstæð móðir 11, 17 og 18 ára snillinga og á að auki einn afar vel heppnaðan tengdason. Hún er frá Keldudal í Skagafirði og ólst þar upp við bústörf en undanfarin ár hefur Álfhildur og fjölskyldan búið á Sauðárkróki. Þar kennir hún við Árskóla og er sveitarstjórnarmaður hjá Skagafirði og óhætt að segja að boltarnir hennar Álfhildar séu fleiri sem hún heldur á lofti.Meira -
Fátt betra en að gleyma sér yfir sentimetrum og millimetrum
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 24.11.2024 kl. 17.27Stefán Vagn Stefánsson oddviti Framsóknar í Norðvesturkjördæmi er fæddur og uppalinn á Sauðárkróki giftur Hrafnhildi Guðjónsdóttur félagsráðgjafa og á með henni þrjú börn, Söru Líf, Atla Dag og Sigríði Hrafnhildi (Lillu). Tvö barnabörn, Rebekku og Stefán Brynjar (og eitt á leiðinni).Meira -
Vertu sól | Leiðari 44. tbl. Feykis
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 24.11.2024 kl. 16.04Kosningar færast óðfluga nær og hjá sumum ríkir töluverð eftirvænting, spenna eða jafnvel þórðargleði en aðrir eru fyrir löngu orðnir hundleiðir á þessari tík og vildu helst lóga henni.Meira -
Fannst tilvalið þegar hún var 14 ára gömul að sauma skírnarkjól
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 24.11.2024 kl. 15.51Fanney Rós er fædd og uppalin á Sauðárkróki og býr í Raftahlíðinni með syni sínum, Sebastían Leó. Fanney Rós vinnur í Árskóla og er umsjónarkennari í 3. bekk.Meira -
Enskunemar sóttu Harry Potter heim
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Lokað efni 24.11.2024 kl. 11.12Í vetur lagði hópur nemenda frá Fjölbrautaskóla Norðurlands vestra af stað í heillandi ævintýraferð inn í heim enskra bókmennta og breskrar menningar, allt í gegnum linsu hinna ástsælu Harry Potter sagna.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.