Leiðrétting verðtryggðra húsnæðislána – Tækifæri til að skapa nýja framtíð

Tugir þúsunda manns hafa borið og bera þungar byrðar af verðtryggðum húsnæðislánum sínum. XG Hægri grænir, flokkur fólksins, vill taka á þessum málum og leiðrétta og endurfjámagna þessi lán og leggja grunn að nýrri framtíð viðkomandi fái flokkurinn nægilegan stuðning í alþingiskosningunum til þess að geta hrint þessum áformum í framkvæmd.

Þekkt og þrautreynd lausn

Lausnin var fundin af færustu hagfræðingum og sérfræðingum heims. Bandaríkjamenn fóru  hana m.a. til þess að bjarga bandaríska húsnæðiskerfinu og fengu til þess sérstaka lagaheimild Bandaríkjaþings 3. október, 2008, eftir að kreppan skall á þar (ensk. TARP - Troubled Asset Relief Program). Hægri grænir vill fara þessa sömu leið, sem gekk svo vel og vill miða við lán tekin 1. nóvember 2007 eða síðar, þegar MiFID (Markets in Finacial Instruments Directive) tilskipun ESB/EES um neyslulán var lögleidd hér á landi, en í henni felst bann við sölu á flóknum fjármálaafurðum til almennings eins og flokkurinn hefur lengi haldið fram að verðtryggð lán væru. Lántakar verðtryggðra lána hér á landi vita aldrei hver næsta afborgun verður, hvað þá hvernig allt lánið verður þegar upp er staðið, því enginn veit fyrr en eftir á hver áhrif vísitalna og vaxta á það verður.

Aðferðin – Einföld og gengur upp

Hægri grænir vill setja á neyðarlög, sem í fyrsta lagi afnema að verðryggja, afleiðutengja, megi venjuleg lán til almennings og í öðru lagi heimila Seðlabankanum að stofna sérstakan sjóð innan sinna eigin veggja, sem keypti af fjármálastofnunum verðtryggð húsnæðislán fólks og skuldbreytti þeim með útgáfu nýrra skuldabréfa. Þetta nefnist magnbundin íhlutun eða á ensku Quantative easing. Nýju lánin yrðu þá færð niður í nýjan höfuðstól eða eins og lánin hefðu verið án verðtrygginagrinnar og verði á föstum óverðtryggðum vöxtum og til langs tíma, jafnvel til allt að 75 ára, til þess að stilla greiðslubirðina við greiðslugetuna. Seðlabankinn lánaði þessum sjóði sínum á 0,01% vöxtum og með því að nýju bréfin bæru 7.65% fasta vexti, þá tæki það sjóðinn 9 ár að komast í jafnvægi. Þannig er það vaxtamunurinn og tíminn, sem borga þetta upp og segja má að þetta sé eins konar bókhaldsaðgerð innan Seðlabankans, en ávinningurinn, vaxtamismunurinn rinni til réttra aðila þ.e.a.s. fólksins í landinu í stað banka, þrotabúa og vogunarsjóða. Lánardrottnarnir fengju gamla lánið greitt að fullu og töpuðu engu, en væri gert með bindiskyldu að geyma féð í Seðlabankanum og fengju það ekki til baka nema samkvæmt ákvörðunum bankans út frá peningastjórn sinni. Þannig gengi þetta upp fyrir alla.

Stórlækkun lánanna - Stórlækkuð greiðslubirði - Nýtt líf fyrir fólk

Miðað við 01.11.2007 þá yrði lækkun lánanna um 45% og hlutfallslega lægri fyrir yngri lán. Svo furðulegt sem undirrtuðum finnst það, þá hefur ekkert stjórnmálaafl utan Hægri grænn áttað sig eða komið með raunhæfar alvörulausnir á mikilli óhæfu. Reyndar vill flokkurinn fara út í aðrar mikilvægar aðgerðir samhliða þessu þ.e. upptöku nýrrar íslenkrar myntar, ríksidals, m.a. til þess að ná tökum á verðbólgunni, lækka vexti og ná varanlegum stöðuleka. Ef að þér líst vel á að stórlækka lánin þín strax og lengja í þeim til þess að létta verulega á greiðslubirðinni, þá verður þú að setja X við G í apríl. Það er lífsspursmál, því ef að menn ætla að kjósa eitthvað t.d. af gömlum vana eða út frá ímynduðum óútfærðum hugmyndum og Hægri grænir fær ekki rokkosningu í vor og þar með nauðsynlegt áhrifavald, mun ekkert skynsamlegt gerast í þessum efnum. Aðeins fleiri nefndir og athuganir. Ef að menn lesa stefnuskrár allra hinna stjórnmálaflokkanna, þá er það alveg orðið ljóst.

Kjartan Örn Kjartansson

Höfundur er varaformaður Hægri grænna

og í 1.sæti lista flokksins í Reykjavík norður