Páll Pétursson, fv. alþingismaður og ráðherra, lést í gær

Páll Pétursson, alþingismaður Norðurlands vestra 1974–2003 (Framsóknarflokkur). Félagsmálaráðherra 1995–2003. Formaður þingflokks Framsóknarflokksins 1980–1994. Mynd: Althingi.is.

Forseti Alþingis, Steingrímur J. Sigfússon, flutti minningarorð um Pál Pétursson, fyrrverandi alþingismann og ráðherra á þingfundi í morgun en Páll lést eftir erfið veikindi í gær. Páll, jafnan kenndur við Höllustaði í Blöndudal í Austur-Húnavatnssýslu, var alþingismaður Norðurlands vestra 1974–2003 fyrir Framsóknarflokkinn, félagsmálaráðherra 1995–2003 og formaður þingflokks Framsóknarflokksins 1980–1994.

Ræða Steingríms er eftirfarandi:

„Í gærmorgun lést Páll Pétursson, fyrrverandi alþingismaður og ráðherra, á líknardeild Landspítalans í Kópavogi eftir langvinn veikindi, 83 ára gamall. Páll Pétursson var fæddur á Höllustöðum í Blöndudal 17. mars 1937. Foreldrar hans voru bændahjónin þar, Hulda Pálsdóttir og Pétur Pétursson. Páll ólst þar upp við almenn sveitastörf. Hann lauk stúdentsprófi við Menntaskólann á Akureyri 1957, hóf þá þegar búskap á Höllustöðum, svo sem hugur hans stóð til, og bjó þar lengstum meðan sætt var og jafnan kenndur við þann stað. Hann naut bústarfanna, unni landinu og náttúru þess, hafði yndi af dýrum, einkum sauðfé og hrossum, og kunni glögg skil á háttum þeirra. 

Á æskuslóðum Páls var rík félagsmenning og stjórnmálaáhugi mikill. Voru frændur hans margir alþingismenn og forustumenn í héraði. Þann áhuga erfði hann, varð forustumaður ungra framsóknarmanna í sveitinni, kosinn í hreppsnefnd og var valinn til framboðs fyrir Framsóknarflokkinn í Norðurlandskjördæmi vestra sumarið 1974 og kjörinn alþingismaður þá. Sat hann samfellt á Alþingi í 29 ár, á 34 löggjafarþingum, aldursforseti þingsins síðustu árin.

Páll Pétursson lét frá upphafi að sér kveða á Alþingi, var snjall ræðumaður og naut vaxandi álits og trúnaðar samflokksmanna sinna. Hann varð formaður þingflokks framsóknarmanna 1980 og hafði það starf á hendi í 14 ár. Vorið 1995 var Páll skipaður félagsmálaráðherra og gegndi því embætti í full tvö kjörtímabil eða þar til þingmennsku hans lauk 2003.

Páll lét sig löngum landbúnaðarmál og hag bænda miklu skipta, en sinnti jafnframt vel nefndastörfum á Alþingi á mörgum málefnasviðum, vaskur til verka og fylginn sér. Hann var glöggskyggn, fljótur að setja sig inn í mál og skilaði vel því sem honum var trúað fyrir. Hann hélt góðu sambandi við kjósendur í kjördæmi sínu, gjörþekkti þar staðhætti alla, sögu héraðanna og íbúa þeirra. Á ráðherraárum hans komust mörg stórmál í höfn, m.a. í húsnæðis- og vinnumarkaðsmálum, og ekki hvað síst ný, merk löggjöf um fæðingar- og foreldraorlof.

Sem formaður þingflokks um óvenjulangan tíma setti Páll mark sitt á þingstarfið og skipulag þess. Átti hann ríkan hlut að stjórnarskrárbreytingunni 1991 þegar deildir þingsins voru afnumdar og Alþingi voru sett ný þingsköp með mörgum nýjungum.

Páll var áhugasamur um norrænt og vestnorrænt samstarf og var fyrst kosinn í Íslandsdeild Norðurlandaráðs 1980. Tvívegis var hann forseti ráðsins, fyrst 1985 og síðar 1990 þegar viðsjár voru í alþjóðamálum og samvinna ráðsins við Eystrasaltsríkin hófst.

Páll Pétursson var glaðlyndur að eðlisfari, hnyttinn í orðum og spaugsamur en skapmikill þegar sló í brýnu. Hann var mikill sögumaður og með bestu hagyrðingum á þingi og urðu margir kviðlingar hans fleygir. Páll var litríkur persónuleiki og orðaði oft hlutina umbúðalaust. Í stjórnmálasnerrum gaf hann hvergi hlut sinn frekar en hann átti kyn til, en það segir nokkuð um mannkosti hans og heilindi að hann aflaði sér vina þvert á hinar pólitískar línur og naut mikils traust þegar lenda þurfti erfiðum deilumálum milli manna og flokka.

Ég bið þingheim að minnast Páls Péturssonar, fyrrverandi alþingismanns, með því að rísa úr sætum.“