Framtíð íslensks landbúnaðar

Nú þegar hyllir undir að þjóðin sé að komast út úr kófinu eftir heimsfaraldur kórónuveirunnar er tímabært að fara huga að stóru málunum. Stóru málunum sem núverandi ríkisstjórn gleymdi meðan faraldurinn stóð sem hæst.

Atvinnumálin er eitt af gleymdu málum ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur, en þar hefur verið látið reka á reiðanum sem hefur orðið til þess að gera illt verra. Ef hugað er að íslenskri framleiðslu matvara í sveitum landsins kemur í ljós að ekki aðeins hefur sá málaflokkur verið stjórnlaus að mestu, heldur beinlínis verið unnið gegn velgengni og uppgangi í greininni. Það hefur verið gert á ýmsan máta og má þar nefna stóraukinn innflutning matvara frá meginlandi Evrópu án þess að gerð hafi verið minnsta tilraun fyrirfram til að meta þörfina fyrir slíkt. Kemur enda í ljós að hingað er flutt miklu meira magn miðað við höfðatölu en til dæmis gert er í Noregi þar sem gangskör hefur verið gerð að því að vernda innlenda framleiðslu norskra bænda.

Hagsmunir innflytjenda framar innlendri framleiðslu
Á sama tíma virðast ríkisstjórnarflokkarnir hér á landi leggja alla áherslu á að bæta hag stórkaupmanna og innflytjenda. Þannig hefur utanríkisráðherra til að mynda gert nýjan tollasamning við Bretland eftir útgöngu þeirra úr Evrópusambandinu. Þar bætir hann við nú þegar alltof mikinn innflutning frá ESB án þess að minnka þann samning að minnsta kosti samsvarandi. Skömmu síðar kynnir sami ráðherra að hann muni framvegis hafa félag innflytjenda og stórkaupmanna, nefnt Félag atvinnurekenda, með í ráðum við gerð milliríkjasamninga. Ekki er vitað til þess að hagsmunasamtökum bænda hafi verið boðin slík aðkoma að málum.

Þá er býsna merkilegt að ríkisstjórn Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks skuli hafa sameinast um að skipa mann í ráðuneyti landbúnaðarmála sem ekki virðist bera nokkurt skynbragð á málefni og þarfir landbúnaðarins, né heldur hafa á því áhuga. Enda hefur hann gert mikinn óskunda síðan hann tók við ráðuneytinu. Til að mynda kom hann ráðuneytinu haganlega fyrir í neðstu skúffu í kjallara atvinnuvegaráðuneytisins sem sýnir skilningsleysi ráðherra á mikilvægi íslensks landbúnaðar fyrir þjóðina.

Þá kom landbúnaðarráðherra í veg fyrir tímabundinn niðurskurð innflutnings landbúnaðarvara þegar allt í einu voru engir ferðamenn til að neyta alls þess sem flutt yrði til landsins. Það hafði bein áhrif á kjör bænda og fjölskyldna þeirra og þar með á öll þau afleiddu störf sem eru í landinu, aðallega í dreifbýli og smærri byggðalögum. Ekki hefur enn verið bitið úr nálinni vegna þessa þar sem innflytjendur eiga væntanlega stóran lager af þessum vörum eftir alltof mikinn innflutning og þar sem það eru að miklu leyti sömu aðilar að baki innflutningi og smásöluverslun, fara þessar innfluttu vörur í forgang í búðum þeirra.

Stóraukinn innflutningur
Fyrir fáeinum árum kröfðust stórkaupmenn þess að fá að stórauka innflutning nautakjöts vegna „skorts “ á því í landinu. Í kjölfarið hefur mikil aukning orðið á þeim innflutningi ásamt því að margir bændur ýmist juku framleiðslu eða byrjuðu frá grunni vegna hvatninga um slíkt. Staðan í dag er orðin sú að löng bið er eftir slátrun nautgripa vegna of mikils innflutnings og ítrekað er búið að lækka afurðaverð til bænda af sömu ástæðu. Bið frá fjórum og upp í sjö mánuði vegna of lítillar eftirspurnar hefur ásamt afurðaverði sem dekkar ekki framleiðslukostnað orðið til þess að bændur eru að hætta í nautgriparækt.

Hvernig má það vera að ríkisstjórnarflokkarnir búi íslenskum landbúnaði slík skilyrði að búin séu ekki rekstrarhæf? Hvernig má það vera að Sjálfstæðisflokkur, Vinstri grænir og Framsóknarflokkur, sem allir hafa að einhverju leyti verið taldir hliðhollir íslenskum landbúnaði, eru nú orðnir afhuga sveitum landsins og hafa meiri áhuga á hag stórfyrirtækja í innflutningi og sölu landbúnaðarafurða? Hvernig má það vera að þessir sömu flokkar stíma nú korter í kosningar allir á sömu mið og með fagurgala og sjálfsupphafningu leitast eftir atkvæðum bænda og dreifbýlis sem lifir og deyr með íslenskri matvælaframleiðslu úr íslenskri sveit?

Við gerum það sem við segjumst ætla að gera
Miðflokkurinn lagði fram þingsályktunartillögu á síðasta þingi um stóreflingu innlendrar matvælaframleiðslu og öruggs og fyrirsjáanlegs rekstrarumhverfis landbúnaðar (sjá https://www.althingi.is/altext/151/s/0042.html ). Við lestur tillögunnar kemur berlega í ljós að Miðflokkurinn er sá flokkur sem mest og best hugsar um hag íslenskrar sveitar og dreifbýlis. Þá hefur einnig klárlega komið fram að Miðflokkurinn er sá flokkur sem stendur við stóru orðin og má þar minna á leiðréttingu stökkbreyttra íbúðalána almennings eftir fjármálahrunið ásamt hundraða milljarða heimtur íslenska ríkisins úr klóm hrægammasjóðanna sem áttu kröfur í þrotabú íslensku bankanna. Þar stóð formaður flokksins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson í stafni og stjórnaði þeim aðgerðum.

Ég óska eftir stuðningi ykkar í komandi alþingiskosningum. Atkvæði greitt Miðflokknum er stuðningur við blómlegar sveitir, öflugra dreifbýli og landsbyggðina í heild sinni.

Högni Elfar Gylfason
Höfundur skipar 5. sæti á lista Miðflokksins í Norðvesturkjördæmi fyrir komandi alþingiskosningar.