Byggðasafn Húnvetninga og Strandamanna á Reykjum - International 10/20 árgerð 1930
Á Byggðasafninu á Reykjum eru ekki aðeins bátar, askar og sáir til sýnis þrátt fyrir að aldir handverkfæra og búsgagna baðstofumenningarinnar séu þar hvað mest áberandi. Upphaf vélaaldarinnar hérlendis er gjarnan miðuð við árið 1902 er fyrstu vélinni var komið fyrir í sexæringnum Stanley á Ísafirði.
Fyrsta dráttarvélin kom til landsins 1918 en ekki kvað verulega að innflutningi fyrr en árið 1930 þegar um 70 dráttarvélar af gerðinni International og Fordson komu til landsins. Meðal þeirra var fyrsta dráttarvélin í Vestur-Húnavatnssýslu, International 10/20 og er hún til sýnis á safninu. Hana átti Steinbjörn Jónsson, söðlasmiður á Syðri-Völlum, og var hún mest notuð við plægingar í sýslunni en í jarðræktarlögunum sem sett voru 1923 var sérstakur kafli um vélayrkju sem var styrkhæf úr jarðabótasjóði: „fjé til að starfrækja og gera tilraunir með jarðræktarvélar, svo sem þúfnabana, skurðgröfur og aðrar nýtískuvélar sem eru við hæfi hér á landi“.
Á meðfylgjandi mynd má sjá Steinbjörn ásamt fleiri mönnum á námskeiði á Reykjum í Ölfusi vorið 1930 þar sem þeir lærðu meðferð á dráttarvélunum við komu þeirra og var fjallað sérstaklega um námskeiðið í mánaðarriti IHC í Chicago í mars árið eftir og segir m.a: „að verið sé ef til vill að skrifa nýjan kafla í sögu og þróun Íslands“. Og það voru orð að sönnu.
Þessi dráttarvél, sem á fátt sameiginlegt með núverandi arftökum nema nafnið, stóð sína vakt og leiddi húnverska bændur til mikilla framfara í ræktun á meðan hennar naut við. Hún er rúm tvö tonn að þyngd, snérist undir fullu álagi rúma 1000 sn/mín og skilaði þá um það bil 20 hestöflum. Vélin er fjórgengis og gat gengið bæði fyrir steinolíu og bensíni. Þrír gírar voru áfram og einn afturábak og telst hún seint hafa verið hraðskreið, 3,2 km í fyrsta og 6,4 í þeim þriðja. Eins og oft vill vera gleymast þeir með tímanum sem ruddu brautina þegar eftirfylgjendurnir renna í förin. Eftir að tilgangi vélarinnar lauk stóð hún lengi utandyra eða allt þar til hún kom hingað á safnið í því ástandi sem hún er. Vitnar það um áhrif notkunar og veðurfars á þeirri tæpu öld sem liðin er síðan hún færði húnverskum bændum innsýn í nútíma ræktunarhætti.
Heimildir: Bjarni Guðmundsson 2010, Alltaf er Farmall fremstur.
Fleiri fréttir
-
Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! | Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 27.11.2024 kl. 18.08Það er sameiginlegur hagur allra landsmanna að halda landinu öllu í byggð svo það gangi upp verður að tryggja aðgang íbúa að fjölbreyttri grunnþjónustu óháð búsetu og efnahaga. Það verður að tryggja að allir landsmenn sitji við sama borð og hafi jöfn tækifæri. Það er grundvöllur þess að öflugt og fjölbreytt atvinnulífi sé til staðar á landsbyggðunum og að fólk velji sér þar framtíðar búsetu.Meira -
Hefur Sjálfstæðisflokkurinn hækkað eða lækkað skatta? | Kristófer Már Maronsson skrifar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 27.11.2024 kl. 15.51Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið í ríkisstjórn frá árinu 2013 og lagt áherslu á að lækka skatta og styrkja velferðarkerfið. Þó eru til stjórnmálamenn sem reyna að halda öðru fram.Meira -
Áfram Hvöt!
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Íþróttir, Mannlíf, Lokað efni 27.11.2024 kl. 14.50Afmælishátíð Ungmennafélagsins Hvatar, sem haldin var í Íþróttamiðstöðinni á Blönduósi, gekk vonum framar. Skaut formaður félagsins, Grímur Rúnar Lárusson, að um 250-300 manns hafi mætt á fyrri skemmtunina sem var stíluð inn á yngri kynslóðina og svo 90-100 manns á formlegu dagskránni seinni partinn.Meira -
Ilze tekur sæti Mélissu hjá Stólastúlkum
feykir.is Skagafjörður, Íþróttir, Lokað efni 27.11.2024 kl. 13.52Ákveðið hefur verið að gera breytingar á leikmannahópi kvennaliðs Tindastóls. Í fréttatilkynningu frá körfuknattleiksdeild Tindastóls segir að Melissa Diawkana hafi kvatt liðið og í hennar stað hafi verið samið við hina lettnesku Ilze Jakobsone. Ilze er mætt til landsins og verður klár fyrir næsta leik.Meira -
Niðurgreiðum raforku til grænmetisræktar | Eyjólfur Ármannsson skrifar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 27.11.2024 kl. 13.17Ísland er eyja í norður Atlantshafi. Sú staðsetning gerir það að verkum að þegar kemur að grænmeti þá höfum við tvo valkosti í boði. Við getum annaðhvort flutt það inn með skipum eða flugi, og borgað mikla álagningu fyrir vöru sem er ekki fersk, eða nýtt okkar grænu orku og hreina vatn til að rækta fyrsta flokks grænmeti á Íslandi.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.