Torskilin bæjarnöfn - Ríp í Hegranesi

feykir.is Skagafjörður, Aðsendar greinar 10.01.2021 kl. 12.41
Ríp 12. september 2009. Fjárhús og hlaða lengst til vinstri, vélaskemma og kirkjan. Sunnan hennar, til hægri, eru íbúðarhúsin á Ríp III og Ríp II. Langa húsið nær á mynd er minkaskálinn sem reistur var á Ytra-Móholti 1987, nú fjárhús, aðstöðuhús og verkfærageymsla. Sér yfir á Hofdalabæina í Hofstaðaplássi og út og upp frá þeim til vinstri Hofstaðaurð og Svaðastaðahnjúkur. Handan túnanna, uppi við fjallið hægra megin við miðja mynd, er bærinn Svaðastaðir. Mynd: Byggðasaga Skagafjarðar.
Ríp 12. september 2009. Fjárhús og hlaða lengst til vinstri, vélaskemma og kirkjan. Sunnan hennar, til hægri, eru íbúðarhúsin á Ríp III og Ríp II. Langa húsið nær á mynd er minkaskálinn sem reistur var á Ytra-Móholti 1987, nú fjárhús, aðstöðuhús og verkfærageymsla. Sér yfir á Hofdalabæina í Hofstaðaplássi og út og upp frá þeim til vinstri Hofstaðaurð og Svaðastaðahnjúkur. Handan túnanna, uppi við fjallið hægra megin við miðja mynd, er bærinn Svaðastaðir. Mynd: Byggðasaga Skagafjarðar.

Telja má víst að bærinn dragi nafn af hamri, eða hárri klöpp, sem er skammt frá bænum, en „ripr“ þýðir í fornu máli brattan hamar, eða bjargsnös (sbr. Lexicon Poeticum, bls. 468). Bærinn stendur einnig á klöpp. Ekki er mjer kunnugt um, að orð þetta þekkist í öðrum staða- eða bæjanöfnum, að undanteknu konungssetrinu forna: Rípum á Jótlandi.

Nafnið er því mjög merkilegt, og er fullkominn sönnun þess, að æfagömul og fágæt orð geymast í einstökum bæjarnöfnum, án verulegrar afbökunar. Nú er nefnif. ávalt Ríp, og það er sú mynd, sem mun altaf hafa tíðkast á Íslandi (ávalt er það „Ríp“ í Dipl. Ísl., sömuleiðis í Sturl., III. bindi), og beygst t.d. eins og Vík; eignarfall: Rípur. Rjettast væri, að hafa nafnið karlkyns, þótt nú sje það ávalt notað í kvk., því að upphaflega er það karlk. „rípr“ og mun beygjast eins og „fingr“ í fornu máli. Samt virðist ekki full ástæða til að taka upp eldri myndina.

Rannsóknir og leiðréttingar Margeirs Jónssonar

Áður birst í 47. tbl. Feykis  2020

Til baka

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.

Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.

Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

  • Arndís Katla á fermingardaginn. MYND AÐSEND

    „Ein eftirminnilegasta gjöfin var skartgripaskrín handsmíðað af afa“

    feykir.is Skagafjörður, Mannlíf, Lokað efni 20.04.2025 kl. 15.01 oli@feykir.is
    Arndís Katla Óskarsdóttir er úr Skagafirði og býr hjá foreldrum sínum á Skógarstígnum í Varmahlíð. Mamma hennar og pabbi eru Hafdís Arnardóttir og Óskar Már Atlason og systkini hennar eru Kristófer Bjarki, Hákon Helgi og Þórdís Hekla. Arndís Katla vinnur á Dvalarheimilinu Dalbær á Dalvík. Kærastinn hennar er þaðan svo hún er duglega að rúnta á milli fjarða. Arndís Katla sagði Feyki frá fermingjardeginum sínum sem var fyrir fjórum árum.
    Meira
  • Aron Logi Svavarsson.MYND AÐSEND

    Myndi bjóða Steinda Jr. í veisluna

    feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 20.04.2025 kl. 13.00 gunnhildur@feykir.is
    Aron Logi Svavarsson býr á Skagaströnd og verður fermdur í Hólaneskirkju þann 8. júní. Sr. Guðni Þór fermir drenginn og eru foreldrar hans Fjóla Dögg Björnsdóttir og Svavar Björnsson.
    Meira
  • Álfhildur Þórey Heiðarsdóttir. MYND AÐSEND

    Langar að útbúa krossgátu um sjálfa sig fyrir gestina

    feykir.is Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 20.04.2025 kl. 11.00 gunnhildur@feykir.is
    Álfhildur Þórey Heiðarsdóttir býr á Bæ 1 í Húnaþingi vestra. Álfhildur fermist þann 15. júní í Prestbakkakirkju og mun sr. Magnús Magnússon sjá um ferminguna. Foreldrar hennar eru Sigrún Eggertsdóttir Waage og Heiðar Þór Gunnarsson.
    Meira
  • Gleðilega páska!

    Gleðilega páska!

    feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 20.04.2025 kl. 06.00 oli@feykir.is
    Feykir óskar landsmönnum nær og fjær gleðilegra páska.
    Meira
  • Áróra og Tommaso. MYNDIR AÐSENDAR

    Rændi skrifblokk af miðasölumanni í Metró

    feykir.is Skagafjörður, Mannlíf 19.04.2025 kl. 13.47 oli@feykir.is
    Síðast stoppaði Dagurinn hjá Pálínu Ósk og Ísaki Einars skammt utan við Osló. Við kveðjum þau með virktum og ímyndum okkur að við röltum með bakpokann upp á veg, húkkum okkur far niður á höfn í norsku höfuðborginni og stökkvum síðan um borð í ferju á leið til Kaupmannahafnar. Siglum út lognsléttan og ofurfallegan Oslófjörð í síðdegissólinni, sofum af okkur smá velting á Norðursjónum yfir nóttina og komum síðan óstöðug af sjóriðu í land á Islands Brygge í Köben. Þar tekur Áróra Árnadóttir á móti okkur brosandi og fylgir okkur heim til sín þar sem við getum sest niður og náð áttum. Sem betur fer er stutt heim – hún býr á Islands Brygge.
    Meira
Yfirlit frétta