Hækkun sjávarborðs – verulegt áhyggjuefni
Djúpar lægðir dundu á landinu kringum áramótin með hárri sjávarstöðu og allnokkru tjóni í og við nokkrar sjávarbyggðir. Þessi tjón, ásamt mörgum öðrum undanfarin ár, hljóta að vekja fólk til aukinnar vitundur um hærri sjávarstöðu og auknar líkur á enn meira tjóni í komandi framtíð. Því miður er ekkert í þeim efnum sem getur batnað. Hjá þjóð sem býr á eyju með mörgum tengingum við sjóinn hefur verið furðulítil umræða um þessi mál.
Sjávarborð hefur hækkað um 21-24 sm á síðastliðnum 140 árum og á þeim tíma með sívaxandi hraða. Nú um stundir hækkar sjávarborð um 3-4 mm á ári og sumar spár gera ráð fyrir að hækkun sjávar verði að meðaltali meira en 5 mm á ári næstu 20 árin. Sjávarstrendur landsins bera þess líka víða merki með miklu og auknu sjávarrofi. Skagafjörður hefur ekki farið varhluta af þessu og hefur Ægir konungur verið duglegur síðustu árin að mölva og berja af landinu sem mest hann getur. Ef skoðuð eru u.þ.b. 20 ára gömul gögn og þau borin saman við nýleg gögn sjást víða miklar breytingar.
Sjávarmölin við Miklavatn í Fljótum hefur flust innar svo nemur tugum metra jafnvel mest um 60-70 metra. Haganesið vestan við Miklavatn hefur styst um allt að fimm metra. Þar sem akvegurinn liggur næst sjónum fyrir neðan Móskóga á Bökkum hefur ströndin færst innar um allt að fimm metra og er vegurinn kominn í stórhættu. Lónsmölin í Sléttuhlíð hefur færst innar á stórum köflum um 20-40 metra. Norðausturhorn Þórðarhöfða hefur tapað hátt í 10 metrum. Bæjarmölin við Höfðavatn hefur á sumum stöðum færst innar sem nemur 10-30 metrum.
Stór hluti Garðssands er nánast alltaf undir vatni og eru nýlegar uppgræðslur að fljóta á haf út. Nánast er hætt að bæta í fjöruna á Borgarsandi þrátt fyrir gríðarlegan framburð úr Héraðsvötnum. Reykjadiskur á Reykjaströnd hefur á kafla styst um allt að 5 metra. Ströndin vestan við Hraun á Skaga hefur á einum stað færst innar um allt að 10 metra. Þessi framansögðu dæmi eru þar sem mikil breyting hefur orðið á ströndinni en til allrar hamingju hefur megnið af ströndinni ekki breyst á jafn dramatískan hátt enda hér um örstuttan tíma að ræða. Heggur þó víðast í hana og hægt að spyrja hvernig þetta verður eftir önnur 20 ár?
Sumar sjávarstrendur verða jafnvel óþekkjanlegar og fleiri byggðir sem liggja lágt í meiri hættu en nú er og erfiðara verður að verja þær. Sést það vel á Sauðárkróki þar sem himinhár sjávarvarnargarður er kominn fram með byggðinni, eins heillandi og hann er eða hitt þó heldur. Ef fram heldur sem horfir er ólíklegt að hann muni duga til langrar framtíðar og reyndar öruggt að hann gerir það ekki. Þrátt fyrir hækkun sjávarmáls er samt sem áður enn skipulögð mannvirki nánast út í sjó sem leiðir bara til aukinna sjávarvarna í komandi framtíð. Er það skynsamlegt?
Hjalti Þórðarson
Fleiri fréttir
-
Kjörstaðir á Norðurlandi vestra
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 29.11.2024 kl. 14.00Á morgun laugardaginn 30.nóvember geta þeir sem hafa náð 18 ára aldri, eiga lögheimili á íslandi og íslenskir ríksi-borgarar kosið til Alþingis.Meira -
Verndari Vatnsdalshólanna
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Mannlíf, Lokað efni, Handverk 29.11.2024 kl. 14.00Dóra flutti í Vatnsdalshóla 2016 og opnaði Listakot Dóru 2018 en er búin að vinna við handverk og listir í yfir 30 ár. Fyrst á Hvammstanga og svo á Hvolsvelli en þaðan kom hún aftur heim. Ættin Dóru er búin að vera í Vatnsdalshólum í um það bil 147 ár. Hún sleit sínum barnsskóm í Vatnsdalshólum og segir það hafa verið frábært að koma heim aftur. Dóra er sveitastelpa og mikið náttúrubarn og henni finnst gaman að geta unnið að list sinni.Meira -
Á ferð um Norðvestur kjördæmi | Frá efstu frambjóðendum Samfylkingarinnar
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Aðsendar greinar, Vestur-Húnavatnssýsla 29.11.2024 kl. 13.25Nú styttist í kosningarnar og frambjóðendur Samfylkingarinnar hafa verið á þönum um allt kjördæmi og við höfum átt samtal við mjög marga íbúa kjördæmisins, samtal sem mun hjálpa okkur á næstu fjórum árum, því kosningarnar eru bara einn liður, það er hvernig við förum með niðurstöðurnar og sinnum kjördæminu næstu fjögur árin sem skiptir öllu máli.Meira -
Gallerí Ós rekið af hugsjón
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Mannlíf, Lokað efni, Handverk 29.11.2024 kl. 13.00Blaðamaður Feykis rúntaði yfir fjallið og hitti Henný Rósu og Guðmund sem er fólkið á bak við Gallerí Ós á Blönduósi og spjallaði við þau um handverksmarkaðinn sem opnaði þar nú í sumar.Meira -
Veðrið á kjördag
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 29.11.2024 kl. 12.12Framan af vikunni voru talsverðar áhyggjur af kosningaveðrinu enda gerðu spár ráð fyrir mögulegu óveðri. Norðurland vestra virðist ætla að sleppa nokkuð vel frá veðrinu en verst verður það væntanlega á austanverðu landinu þar sem vindur og úrkoma verða mest. Þannig er spáð skaplegu veðri í Skagafirði á morgun, heldur hvassara í Húnavatnssýslum en alla jafna er aðeins gert ráð fyrir lítils háttar snjókomu á Norðurlandi vestra.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.